آرارات از کوههای آتشفشانی منفرد خاموش و مخروطی شکل است و در نزدیکی مرز مشترک ایران، ارمنستان و ترکیه قرار دارد و بخشی از رشته کوههای آلپ_هیمالیا است.
این کوه دارای دو قله است. آرارات بزرگ ۵۱۳۷ متر ارتفاع دارد و آخرین فعالیت آتشفشانی آن در 20 ژوئن 1840 به ثبت رسیده است. آرارات کوچک ۳۸۹۶ متر ارتفاع دارد و بلندی آن با کوه توچال در شمال تهران برابری میکند. توده این کوه 35 کیلومتر در سطح گسترده است.
آرارات در ترکیه پس از تشکیل دولت عثمانی به نام "آگری داغ" به معنای کوه آتشین نامیده شد و امروزه هم به همین نام خوانده میشود.
دولت ترکیه در یکم نوامبر 2004، کوه آرارات و طبیعت اطراف آن را به عنوان 35 اُمین پارک ملی ترکیه اعلام کرد. همین امر سبب شد تا بازدیدکنندگان بیشتری به این منطقه سفر کنند؛ در پی آن اقتصاد محلی نیز رونق یافت.
در تورات اشاره به کوه جودی شده که کشتی نوح پس از طوفان بر روی آن فرود آمده است. داستان هایی وجود دارد که عنوان میکند آن کوه همان آرارات است. گروههای بسیاری به امید یافتن بقایای کشتی نوح قدم به این منطقه گذاشتهاند. در واقع کشف ردی از حقیقت در موضوعاتی که قبلا رد شدهاند، باعث میشود که جستجو برای تأیید آن حقیقت قدرت بیشتری پیدا کند.
دریاچهی سِوان ارمنستان در شمال شرق آرارات، دریاچهی ارومیهی ایران در جنوب شرق آن، دریاچهی وان در جنوب غرب و نیز دریاچهی چیلدیر در شمال غرب این کوه از دلایل وجود آب در گذشتههای دور این منطقه به حساب میآیند.
آب و هوای غالب این منطقه سرد کوهستانی و پوشش گیاهی آن تنک است. سرو کوهی و بوته درختانی از نوع قان در ارتفاع ۱۵۰۰ تا ۳۲۰۰ دیده میشود همچنین حیواناتی چون خرس و گراز در پناه این پوشش گیاهی زندگی میکنند.
اولین کسانی که بر روی این قله قدم گذاشتند فردریش پراووت و خاچاطور آبوویان بودند که در سال ۱۸۲۹ به این موفقیت دست یافتند.
تابستان فصل مناسب صعود به آرارات است. البته از ارتفاع ۴۰۰۰ متر، این کوه زیبا همیشه پوشیده از برف بوده و کوهنوردان صعودی مشابه صعود زمستانه را تجربه خواهند کرد. بهترین و ایمنترین مسیر برای رسیدن به قله از جبهه جنوبی است.
برای کوهنوردان ایرانی بهترین راه دسترسی به این کوه خروج از مرز بازرگان و رفتن به شهر "دوغو بایزید" است که فقط ۲۵ کیلومتر تا اول مسیر پیمایش فاصله دارد.
برای صعود به این کوه همانند هر کوه بلندی توان بدنی بالا، تمرینات مستمر و فعالیتهای هوازی هدفمند لازم است. اگر بر روی بام ایران، دماوند، قدم گذاشته باشید میتوان گفت شرایطی مشابه صعود آرارات را تجربه کردهاید اما هرگز و هرگز نمیتوان طبیعت و فضای دو کوه را باهم مقایسه کرد. هریک زیباییهای چشم نواز خاص خود را دارد.