فهرست مطالب :

  • راه و رسم نوشیدن قهوه در میان خوزستانی‌ها
  • روندا شهری برای زندگی در لبه پرتگاه
  • حیوانات رو به انقراض
    یوز آسیایی
    پلنگ
    لینکس
    فک خزری
    لاک‌پشت پوزه عقابی
    گربه پالاس
  • کیسه خواب – هر آنچه باید بدانیم

راه و رسم نوشیدن قهوه در میان خوزستانی‌ها

قهوه ، نوشیدنی‌ای‌ که در تمامی دنیا طرفدار دارد، راهی طولانی برای یافتن شهرت امروزه خود طی کرده است. طرز تهیه و نوشیدن قهوه در نقاط مختلف جهان بنا به سلیقه و فرهنگ مردمان، رسومات خاصی یافته است.
گیاه قهوه سالیان سال به نوعی کاملاً وحشی در طبیعت اتیوپی رشد می‌کرد بدون اینکه انسانی فکر استفاده از دانه‌های این گیاه به عنوان نوشیدنی را داشته باشد. پس از شناخته شدن قهوه، استفاده از آن به تدریج در تمامی جهان از جمله شبه قاره عربستان و نواحی شمالی آن مرسوم شد.

امروزه ممکن است این تصور وجود داشته باشد که برای نوشیدن قهوه تنها کافیست نوعی که به آن علاقه داریم بخریم، دم کنیم و بنوشیم. یا به کافه‌ای رفته و در آرامش آن بدون هیچ مراسم خاصی فنجانی قهوه بنوشیم. اما جالب است بدانیم هنوز هم مناطقی وجود دارد که در آن‌ها نوشیدن قهوه همراه با آدابی خاص انجام می‌شود. برای تجربه چنین مراسمی لازم نیست در مکانی دور به دنبالش بگردیم. مراسمی که از میان سالیان در خوزستان به یادگار مانده و طی سال‌های اخیر با رونق گردشگری فرهنگی مورد توجه قرار گرفته، از این دست است.

اگر در خیابان‌های خوزستان هوای نوشیدن قهوه به سرتان زد وارد یک قهوه‌خانه بشوید تا برای شما در فنجانی بدون دسته که خودشان فنیان می‌نامند از ظرفی به نام دله قهوه بریزند. این قهوه با طعم تلخ و قوی‌اش چندین مرحله را طی کرده تا به فنیان شما برسد. ابتدا دانه‌های سبز قهوه در ظرفی به نام المحماس تفت داده شده‌اند تا به اصطلاح بو داده شوند سپس در الجمر ریخته شده و توسط قضیب کوبیده و تبدیل به پودر نرمی می‌شوند. در ظرفی که گم‌گم نام دارد آب را به جوش آورده، سپس پودر قهوه را همراه با ادویه‌هایی نظیر هل، دارچین، میخک و زنجبیل جوشانده و صبر می‌کنند تا دم بکشد. پس از دم کشیدن قهوه در گم‌گم آنرا در دله می‌ریزند که ظرفیست شبیه گم‌گم ولی با اندازه کوچکتر، تا هم برای سرو آماده شود و هم برای مدت بیشتری گرم بماند.

یکی از مراسمات رایج در میهمانی‌ها و ملاقات‌های بین طوایف جنوب نوشیدن قهوه است که آداب خاص خود را دارد. تعارف قهوه توسط پسر ارشد میزبان انجام می‌شود و فرد دیگری اجازه انجام این کار را ندارد.

اولین فنجان قهوه که به الهیف معروف است، به جهت جلب اطمینان میهمانان از قهوه‌ای که می‌نوشند توسط میزبان نوشیده می‌شود سپس تعارف قهوه به میهمانان آغاز می‌شود. تعارف قهوه از بزرگ مجلس آغاز و به سمت افرادی که در سمت راست او نشسته‌اند ادامه می‌یابد.
اولین فنجان قهوه‌ای که برای میهمان ریخته می‌شود الضیف نام دارد و میزبان با زدن دله به فنجان به میهمان میگوید میتواند قهوه‌اش را بگیرد و بنوشد. تکان دادن فنجان نشان می‌دهد میهمان دیگر تمایلی به نوشیدن قهوه ندارد اما اگر قصد نوشیدن قهوه بعدی را داشته باشد فنجان خود را ثابت نگه می‌دارد تا قهوه دوم که الکیف نام دارد برایش ریخته ‌شود. فنجان سوم السیف نام دارد و اگر میهمان درخواست آن را داشته باشد به این معنی است که در تمام غم و شادی میزبان همراهش خواهد بود و دیگر از نزدیکان او به حساب می‌آید.
اگر شخصی به حضور بزرگی برسد و سخنی برای گفتن داشته باشد بعد از اینکه قهوه برایش ریخته شد فنجان را زمین گذاشته تا میزبان متوجه شود فرد برای گفتن سخنی به حضورش رسیده است.
گفته می‌شود تمام این ایما و اشاره‌ها بدین دلیل است که پذیرایی بدون سر و صدا صورت گیرد و خللی در گفتگوی بین میهمانان ایجاد نشود.


روندا شهری برای زندگی در لبه پرتگاه

اسپانیا به عنوان یک کشور توریستی نامی آشنا برای عاشقان سفر است. در لیست دیدنی‌های این کشور شهری به نام روندا قرار دارد که دیدار از آن شما را بی‌شک شگفت‌زده خواهد کرد. این شهر در لبه یک پرتگاه عمیق بنا شده و طبیعت، زیبایی دو‌چندان بدان بخشیده است. بخش‌های مختلف این شهر تاریخی به وسیله سه پل طولانی که بلندترین آن‌ها 120 متر طول دارد به یکدیگر متصل شده‌اند. همچنین رودی از میان آن گذشته که‌ در نهایت در دره این شهر فرو می‌ریزد.

می‌توان در گوشه و کنار این شهر دیدنی‌های بسیاری یافت اما آنچه که در رده اول جاذبه‌های این منطقه قرار دارد همانا محل ساخت شهر است.

حیوانات رو به انقراض

از ابتدای پیدایش حیات بر روی کره زمین تا به امروز موجودات بسیاری بر روی آن زیسته‌اند که در حال حاضر تعداد بیشماری از آن‌ها به دلایل مختلف از میان رفته‌اند. تغییرات اقلیمی سبب منقرض شدن گونه‌هایی که توانایی سازگار شدن با شرایط جدید را ندارند می‌‍شوند. البته به این نکته مهم نیز باید توجه نمود که طی قرن‌های اخیر انسان مهمترین عامل انقراض تعداد زیادی از گونه‌های جانوری و گیاهی بوده است. فعالیت‌های انسان که در جهت پیشبرد زندگی صنعتی و ایجاد رفاه برای خود است باعث شده شرایط زندگی دیگر ساکنین زمین روز به روز سخت‌تر شود. در ایران نیز حیوانات شاخصی همچو شیر و ببر در زمره گونه‌های منقرض شده قرار گرفته‌اند. گونه‌هایی نیز وجود دارند که در حال نزدیک شدن به ثبت نامشان در این فهرست‌اند.


یوز آسیایی

در گذشته در اکثر تقاط آسیا از شبه قاره هند تا افغانستان، ترکمنستان و ایران تا شبه‌جزیره عربستان و سوریه محیط زیست یوزآسیایی محسوب می‌شد ولی طی دهه‌های اخیر قلمرو این جانور تنها به نواحی بیابانی و نیمه بیابانی ایران محدود شده و در سایر نقاط آسیا دیگر اثری از یوز دیده نمی‌شود.


امروزه تنها در حدود 40 قلاده یوز در ایران شمارش شده که همین تعداد اندک نیز به علت تخریب زیستگاه و عواملی نظیر حوادث رانندگی و تعارضات بین انسان و یوز در حال کم شدن هستند. با پیشرفت شرایط به همین روال در سال‌های آتی دیگر اثری از یوز نخواهیم دید.

پلنگ

آنچه که ما به عنوان پلنگ ایرانی می‌شناسیم در حقیقت زیرگونه‌ای از پلنگ است که به طور عمده در ایران و همچنین در نواحی از ترکمنستان، قفقاز ، تاجیکستان ، ازبکستان ، ارمنستان ، ترکیه، افغانستان و بخشی از کردستان عراق یافت می‌شود.
متاسفانه مطالعات جامعی بر روی پراکنش این جانور در ایران صورت نگرفته و مانند سایر گوشتخواران به علت ترس و ناآگاهی از طرف انسان خطر بزرگی این گونه با ارزش را تهدید می‌نماید. اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN) نام زیرگونه پلنگ ایرانی را در فهرست گونه‌های در خطر انقراض ثبت نموده است.

لینکس

که با نام سیاه‌گوش شناخته می‌شود و طی سال‌های اخیر این گونه کمیاب و ارزشمند بدون هیچ مطالعه و سرشماری رها شده است.
لینکس با جثه نسبتا بزرگ، پوستی خالدار، پا‌های بلند و دم کوتاه عمدتا با پلنگ اشتباه گرفته می‌شود . با این حال جثه‌ای کوچکتر از پلنگ دارد و بر خلاف پلنگ روزگرد است که همین موضوع موجب شده بیشتر در معرض خطر قرار گیرد .
دامنه پراکنش لینکس از آذربایجان غربی و شرقی تا زنجان و قزوین همچنین جنوب گرگان گسترش دارد و اغلب گزارشات از دیده شدن این موجود دیدار‌های تصادفی محیطبانان بوده است.
شرایط زیست محیطی این موضوع را نشان می‌دهد که این گونه نیز به دلیل تخریب شدید قلمرو و کاهش طعمه و سایر شرایط به شدت در معرض حذف و انقراض قرار دارد.

فک خزری

فک خزری که تنها پستاندار ساکن دریای خزر و رودخانه‌های منتهی به آن است از جمله موجودات نادر این ناحیه بوده که جمعیت آن‌ به علت شکار بی رویه دهه‌های اخیر و آلودگی‌های ناشی از مراکز صنعتی و خانگی که به دریای خزر می‌ریزند به شدت مورد تهدید قرار گرفته است.
حدس این نکته که در صورت حذف یک گونه از اکوسیستم صدمات جبران ناپذیری به آن اکوسیستم وارد می‌شود دور از ذهن نیست.

لاک‌پشت پوزه عقابی

بی شک یکی از جالبترین موجوداتی که در آب‌های جنوب ایران یافت می‌شود لاک‌پشت پوزه عقابیست. فرم دهان این جانور به گونه‌ای تغییر شکل یافته تا بتواند از اسفنج‌های لابه‌لای مرجان‌ها تغذیه نماید.
20 سال زمان لازم است تا این لاک‌پشت‌ها به بلوغ رسیده و توانایی زادآوری یابند و به همان ساحلی باز‌ ‌ گردند که روزی در آن سر از تخم درآورده بودند.
متاسفانه تعداد آنها طی چند دهه اخیر بسیار کاهش یافته است. از دلایل عمده این کاهش جمعیت می‌توان شکار به دلیل استفاده از لاک در ساخت وسایل تزیینی و همچنین برداشت تخم‌های این جانور از سواحل به علت مصارف غذایی نام برد.

گربه پالاس

گربه پالاس ساکن نواحی کوهستانی تا ارتفاع حدود ۴۸۰۰ متری در نواحی شمال شرق و شمال غرب ایران است.
این گربه‌سان کوچک دارای چهره‌ای خاص با موهای بلند، صورتی گرد و گوش‌هایی کوتاه است. تقریبا تمام دلایلی که سبب انقراض سایر گونه‌هاست بر جمعیت این گونه نیز اثر گذاشته و در صورت عدم انجام اقدامات لازم به زودی شاهد از بین رفتن جمعیت این گونه در ایران خواهیم بود.

کیسه خواب – هر آنچه باید بدانیم

شاید تا به حال برای شما هم اتفاق افتاده باشد که پس از یک روز لذت بخش در طبیعت، برای استراحت به چادر خود پناه برده و آماده ی خواب شوید، اما بر خلاف روز لذت بخش خود شبی سرد را پشت سر گذاشته باشید و تنها چشم انتظار طلوع آفتاب باشید! در چنین بزنگاهی اهمیت کیفیت کیسه خواب مناسب را خوب درک کرده اید! یکی از مهمترین تجهیزات در سفرهای طبیعتگردی کیسه خواب است. کیسه خواب خوب علاوه بر حفظ گرمای بدن و راحتی، میتواند در برابر گزند حشرات شما را در امان نگه دارد.اما چه کیسه خوابی مناسب من است؟!