چرا باید از عینک آفتابی استفاده کنید؟

اشعه ماوراء بنفش می‌تواند اثرات زیان‌باری بر روی چشمان شما داشته باشد. اشعه‌های UVA می‌توانند از قرنیه عبور کنند و در شبکیه چشم تاثیر بگذارند. در معرض این اشعه قرار گرفتن به مدت طولانی می‌تواند منجر به مشکلات چشمی متعددی مثل آب مروارید و فتوکراتیت یا برف کوری شود. بنابراین استفاده از عینک آفتابی برای حفاظت از چشمان در برابر خطرات احتمالی ناشی از اشعه ماورائ بنفش بسیار مهم است.

در برنامه‌های پیمایشی و کوهنوردی چهارفصل ایران به چه نوع عینک آفتابی نیاز دارید؟

هر فعالیتی در فضای باز امکانات دیداری خاص خود را می‌طلبد و همین مسئله باعث گسترش تنوع عینک‌های ورزشی شده است. اولین فاکتوری که عموما برای خرید عینک آفتابی مد نظر قرار گرفته می‌شود فریم آن است، اما توجه به نوع عدسی و انتخاب عینک با توجه به رشته ورزشی، کارایی ورزشکار را بالاتر خواهد برد. در این مقاله به معرفی پارامترهای مهم در انتخاب عینک آفتابی مناسب برای فعالیتی نظیرکوهنوردی و طبیعتگردی خواهیم پرداخت.

1- توجه به شاخص فرابنفش در عینک آفتابی کوهنوردی

یکی از نکات ضروری که هنگام خرید عینک کوهنوردی باید به آن توجه کنید، شاخص فرابنفش می‌باشد. در واقع یک عینک کوهنوردی مناسب باید بتواند 95 تا 100 درصد اشعه‌های مضر خورشید را فیلتر کند. این شاخص فرابنفش بین 1 تا 4 دسته‌بندی می‌شود که به اختصار به آن Cat.1 تا Cat.4 می‌گویند. هرچه این دسته‌بندی بالا‌تر می‌رود، کیفیت بهتر و ایمن‌تر خواهد شد. برای مثال Cat.3 تا Cat.4 بهترین محافظت را از چشمانتان به عمل می‌آورد؛ اما باید بگوییم اگر بیشتر وقت خود را در ارتفاعات سپری می‌کنید یا کوهنوردی‌های سنگین دارید، Cat.4 انتخاب منطقی‌تری خواهد بود. این دسته حد‌اکثر محافظت را به شما ارائه می‌دهد. در واقع این دسته‌بندی تنها 3 تا 8 درصد نور مرئی را عبور می‌دهد.
Cat.3 نیز سطح بالایی از تابش نور خورشید را دفع می‌کند و محافظت خوبی در برابر اشعه ماوراء بنفش برای شما به ارمغان می‌آورد، پس قطعاً انتخاب امنی خواهد بود.

2- همسان سازی رنگ عدسی با نوع فعالیت ورزشی

رنگ عدسی عینک کوهنوردی باید به گونه‌ای باشد که تشعشعات نور خورشید نتواند لطمه‌ای به چشم شما وارد کند. اما در این انتخاب باید حساسیت افراد به نور و شدت روشنایی محیط انتخابیشان را نیز در نظر بگیریم. رنگ عدسی تأثیرات زیادی بر دید و در نتیجه عملکرد شما خواهد داشت. اینکه تا چه اندازه نور مرئی به چشمان شما می‌رسد و چگونه می‌تواند در محیط‌های مختلف به شما دید واضحی دهد از تأثیرات رنگ عدسی عینک کوهنوردی است:
• قهوه ای/ کهربایی : کنتراست خوبی ایجاد می کند و از خستگی چشم جلوگیری می کند. برای ورزش‌هایی مثل کوهنوردی، اسکی و قایق‌رانی که با انعکاس‌های شدید نور مواجه می‌شوند بسیار مناسب است.
• سبز : در نور کم، کنتراست خوبی ایجاد کرده و از خستگی چشم در نور شدید جلوگیری می‌کند. گزینه‌ی خوبی برای کاربری‌های مختلف از جمله کوهنوردی و استفاده‌ی هر روزه می باشد.
• دودی : این رنگ خنثی کمترین تحریف را در رنگ‌ها به وجود می‌آورد. دودی رنگ عدسی‌ای است که کنتراست را تغییر نمی‌دهد. این عدسی زمانی موثر و مفید است که ارزش واقعی رنگها مد نظر است. این رنگ برای فعالیت کوهنوردی مناسب است.

• قرمز: ادراک رنگی خوبی در نور کم به وجود می‌آورد و اجسامی را که در جلوی پس زمینه‌ی سبز یا آبی قرار گرفته باشند با کنتراست خوبی نشان می‌دهد. این ویژگی مناسب عینک‌های محافظ اسکی است.
• زرد : این رنگ عدسی به خاطر ادراک خوبی که از عمق ایجاد می‌کند و همین طور کنتراستی که در نور کم ایجاد می‌کند معروف است. معمولا برای عینک‌های تیراندازی از این رنگ عدسی استفاده می‌شود.

3- توجه به پوشش ضد انعکاس در قسمت داخلی عدسی:

این مسئله موجب می‌شود، زمانی که خورشید در پشت شما قرار دارد از انعکاس نور به چشم شما جلوگیری به عمل آید.

4- توجه به وزن عینک

جنس عدسی و فریم دو عامل مهم در وزن عینک هستند. در ادامه به معرفی مزایا و معایب انواع عدسی و انواع فریم به لحاظ مواد سازنده آنها خواهیم پرداخت.

الف- عدسی‌ها
شیشه:
مزایا: بهترین وضوح دید، بیشترین مقاومت در برابر خراش.
معایب: سنگین،گران قیمت و شکننده.
پلی‌اورتان:
مزایا: بهترین وضوح دید، بیشترین مقاومت، انعطاف پذیر و سبک
معایب: گران قیمت
پلی‌کربنات:
مزایا: بهترین وضوح دید، بیشترین مقاومت در برابر ضربه، مقرون به صرفه، سبک و کم حجم
معایب: مقاومت کم در برابر خراش
اکریلیک:
مزایا: جایگزین ارزان قیمت برای پلی‌کربنات
معایب: دوام کم ، ابهام در نشان دادن تصاویر

NXT:
بعضی از برند‌های روز دنیا امروزه از ماده‌ی دیگری به نام NXT در تولید مدل‌های عینک آفتابی کوهنوردی خود بهره می‌گیرند. این ماده به طرز شگفت‌آوری از پلی‌اورتان سبک‌تر است و مقاومت عالی در برابر ضربه دارد و دید شفاف به کاربر می‌دهد. در زیر تعدادی از عدسی‌های ساخته شده از NXT معرفی می‌گردد.
Zebra:
مناسب برای: کوهپیمایی، اسکی، دوچرخه سواری و دویدن در کوهستان
مزایا: قابلیت دید عالی، وزن سبک، کیفیت بالای ساخت، دوام بالا، پوشش ضدخش، پوشش ضد‌بخار و مجهز به تکنولوژی لنز فتوکرومیک
معایب: گران قیمت
Zebra Light:
مناسب برای: دوچرخه سواری و دویدن در کوهستان
مزایا: قابلیت دید عالی، وزن سبک، کیفیت بالای ساخت، دوام بالا، پوشش ضدخش، پوشش ضد‌بخار و مجهز به تکنولوژی لنز فتوکرومیک
معایب: گران قیمت
Cameleon:
مناسب برای: کوهنوردی، کوهپیمایی، اسکی
مزایا: قابلیت دید عالی، وزن سبک، کیفیت بالای ساخت، دوام بالا، پوشش ضدخش، پوشش ضد‌بخار و مجهز به تکنولوژی لنز فتوکرومیک
معایب: گران قیمت
Octopus:
مناسب برای: سفر، ساحل و گردشگری
Spectron 1:
مناسب برای: غارنوردی
Spectron 2:
مناسب برای : استفاده تخصصی در مه، کوهنوردی و دوچرخه سواری
Spectron 3:
مناسب برای:کوهپیمایی، اسکی، دوچرخه کوهستان، دویدن کوهستان، سفر و گردشگری
Spectron 4:
مناسب برای:کوهنوردی، اسکی، کوهپیمایی
Falcon:
مناسب برای: سفر و گردشگری، رانندگی، دریانوردی و زندگی روزمره
Altiarc 4:
مناسب برای : کوهنوردی در ارتفاعات زیاد

ب- فریم‌ها

فلزی:
مزایا: ایجاد مزاحمت کمتر برای میدان دید، بادوام
معایب: وزن زیاد، گران قیمت، نامناسب برای فعالیت‌های ورزشی و طولانی
نایلون:
مزایا: سبک، با دوام، ارزان قیمت، مقاومت بالا در برابر ضربه، مناسب برای فعالیت‌های ورزشی
معایب: غیرقابل تنظیم
استات:
مزایا: دست ساز، رنگ‌بندی‌ متنوع
معایب: انعطاف پذیری کم، نامناسب برای فعالیت‌های ورزشی و سنگین، گران قیمت

در این قسمت چند نکته مربوط به اندازه و فیت شدن برای انتخاب عینک آفتابی وجود دارد:

• فریم باید به راحتی و بدون ایجاد اصطکاک و زدگی، روی بینی و گوش شما قرار بگیرد.
• وزن عینک آفتابی باید به طور مساوی بین گوش‌ها و بینی شما توزیع شود. فریم باید به اندازه‌ی کافی سبک باشد تا از اصطکاک در این نقاط جلوگیری شود.
• مژه‌های شما نباید با فریم تماس پیدا کنند.
• می‌توانید فریم های فلزی یا سیمی را با خم کردن آن‌ها، روی شقیقه و برامدگی بینی تنظیم کنید؛ این کار را با دقت انجام دهید.
• می‌توانید پل عینک را با نزدیک کردن دو طرف آن‌ها به هم یا دور کردن آن ها از یکدیگر، تنظیم کنید.
در این مقاله سعی کردیم نکاتی برای تهیه عینک آفتابی با ویژگی‌های مختلف و با تمرکز بر طبیعتگردی و کوهپیمایی که بخش بزرگی از برنامه‌های چهارفصل ایران را در بر می‌گیرد ذکر کنیم تا شما همراهان عزیز بتوانید بهترین گزینه را انتخاب و تهیه نمایید.