باتون (Trekking pole)
باتون
لذت کوهپیمایی و پیمایش سنگین در دل طبیعت بکر و دور از تمدن را تصور کنید؛ قطعا شما هم علاقمند به حضور در چنین فضایی خواهید بود. از آن‌جایی که انسان به ذات موجودی کف‌رو است، بدین معنی که بدن ما برای زندگی بر روی زمین صاف و مسطح به وجود آمده، به همین سبب برای حفظ ایمنی و سلامت بدن لزوم استفاده از ابزار در سربالایی و سراشیبی و مناطق ناهموار قابل درک می‌شود.یکی از اساسی‌ترین،کاربردی‌ترین و ابتدایی‌ترین ابزارها برای حفظ ایمنی در کوهستان، باتون یا عصای کوهنوردی است. اگر حتی یک‌بار برای کوهپیمایی در کوه‌های اطراف تهران رفته باشید، در دست کوهنوردانی که قصد صعود به قله را دارند این وسیله را به دفعات دیده‌اید. باتون جزء تجهیزات فنی کوهنوردی به حساب می‌آید و استفاده از آن توسط مربی‌ها و افراد با تجربه در کوه به شدت گوشزد می‌شود. بهترین راه برای به کاربردن درست هر وسیله‌ای شناخت آن است.
باتون چیست؟
باتون ابزاری شبیه به عصا و ساخته شده از فلز با قابلیت تغییر اندازه (تلسکوپی)و ثابت (چوب اسکی) است و در دو نوع عادی و آنتی شوک در بازار وجو دارد.اجزای تشکیل دهنده باتون:
- بدنه‌ی اصلی: باتون‌ها از 2 یا 3 قطعه تشکیل شده‌اند و از آلیاژهایی تهیه می‌شوند که در مقابل فشار و خم شدن مقاوم بوده و بتوانند وزن کمی داشته باشند. در محل اتصال قطعات فلزی قفلی به صورت پیچی یا کلیپسی وجود دارد که پس از تنظیم ارتفاع باتون آن‌را ثابت کرده و مانع بسته شدن آن می‌شود.
- دسته: از این قسمت باتون را به دست می‌گیرند و از جنس پلاستیک و لاستیک تهیه می‌شود.
- بندحمایت: در بالای دسته باتون تسمه‌ای قابل تنظیم وجود دارد که روی مچ دست قراد می‌گیرد تا بخشی از وزن روی مچ فرد قرار گیرد و همچنین در صورت عدم تعادل باتون به راحتی از دست جدا نشود.
- سخمه: در انتهای باتون و در محل تماس با زمین قرار دارد و از فلزی مقاوم و سخت تهیه شده که در داخل زمین فرو می‌رود و از لغزش آن جلوگیری می‌کند.
- محافظ سخمه: پوشش پلاستیکی است که برای ایمنی و حفاظت از آسیب رساندن به اشخاص و لوازم بر روی سخمه گذاشته می‌شود.
- گل باتون: قطعه‌های پلاستیکی در اشکال مختلف است که مانع گیرکردن در داخل سنگ و فرو رفتن بیش از حد باتون در برف و یا گل می‌شود. در دو شکل وجود دارد. گل کوچکتر برای جلوگیری از گیر کردن باتون در داخل سنگ و گل بزرگ‌تر مانع فرو رفتن بیش از حد باتون در برف و گل است.
دلایل ضرورت استفاده از باتون
- با کاهش فشار از روی زانوها و انتقال آن به دست‌ها به حفاظت از زانوها کمک می‌کند.
- باعث ذخیره انرژی و بالابردن سرعت فعالیت می‌شود.
- در حفظ تعادل کوهنورد مؤثر است و از سر خوردن و لیز خوردن جلوگیری می‌کند.
- در شیب‌های تند و عبور از رودخانه‌ها بسیار کارآمد است.
- در شرایط اضطرار برای دفع خطر حیوانات، درست کردن برانکارد، ثابت نگه‌داشتن عضو شکسته (آتل) و ... نیز کاربرد دارد.
"نکته مهم در استفاده از باتون این است که برای نتیجه دهی درست و کارآیی بالا حتما باید از دو باتون همزمان استفاده کرد."
چگونگی تنظیم و استفاده از باتون
تنظیم اندازه باتون بر اساس شیب زمین محاسبه می‌شود و برای این کار باید زاویه بازو و ساعد دست در هر شرایطی زاویه قائم (90 درجه) باشد. از اینرو لازم است به هنگام بالا رفتن از کوه اندازه باتون کوتاه‌تر و به وقت فرود آن‌را بلندتر کنیم. این اندازه باتوجه به قد هر فرد متغیر است و عدد ثابتی وجود ندارد.استفاده از باتون به دو صورت امکان‌پذیر است:
اول: باتون، باتون، پا، پا.
دوم: دست و پای مخالف. باتون دست راست با حرکت پای چپ و باتون دست چپ با حرکت پای راست.
پیشنهادات در خصوص کیفیت و برند باتون
برندهای مختلفی در تهیه ابزار کوهنوردی فعالیت دارند که با توجه به کیفیت و آوازه آن‌ها دارای قیمت‌های متفاوتی هستند. وزن سبک و داشتن مقاومت بالا در تعیین قیمت باتون مؤثر است. برندهای بسیاری امروزه در بازار موجود بوده که متاسفانه با توجه به افزایش قیمت دلار نرخ‌ها به شدت افزایش یافته است. در زیر به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌شود:- برندهای ایرانی: هفت گوهر
- برندهای غیر ایرانی
- کلورهایکر (Clever Hiker)
- هایکرهانگر (HIKER HUNGER)
- کواکور (COVACORE)
- نیچرهایک (NATURE HIKE)
- پیونیر (PIONNER)
- اکسپوننت (Exponent)
- کامپردل(Komperdell)
- فیزان (Fizan)
- کمپسور (Campsor)
- آل‌نیکو (All neeko)
- انرجیا (ENERGIA)
باتون هفت گوهر( پیچی)
باتون هفت گوهر( کلیپسی)
تجربه چهارفصلی :
:PA.R.با توجه به استفاده خودم از باتون برند هفت‌گوهر این کالا دارای کیفیت نسبتاً خوب و قابل اعتماد است. ایراد آن وزن کمی بیشتر نسبت به باتون‌های دیگر بوده و افزایش قیمت هم داشته است. در برندهای بالا قیمت‌های مناسب وجود دارد اما برای اطلاع از کیفیت آن‌ها بهتر است از کسانی کمک بگیرید که تجربه استفاده از آن برند خاص را داشته‌اند.
چهار فصل ایران صعودهای ایمن و پیمایش های به یادماندنی در صحت و سلامت کامل برایتان آرزومند است. امید داریم در این لحظات رویایی همگام و همراه شما باشیم.
